Persoonlijke effectiviteit en leiderschap

Als je wilt weten hoe mensen veranderen, dan moet je begrijpen hoe ze in elkaar zitten. Mensen veranderen als er bij hen op verschillende niveaus iets verandert. Er moet zowel op bewust – rationeel niveau iets veranderen, als op onbewust – irrationeel niveau. Je kunt mensen daarom, inclusief jezelf, beschouwen als een olifant en zijn berijder die samen op pad zijn.

De olifant is het irrationele, emotionele, auto­matische, onbe­wuste deel van de mens. De berijder is het rationele, verstandige, gecontro­leerde, bewuste deel van de mens. Als ze op pad gaan moeten ze samen­werken, naar elkaar luisteren en van elkaar leren. Als er iets in beiden verandert, dan verandert het gedrag van de mens. Ze reageren ook sterk op wat ze op het pad tegen­komen, dus je kunt mensen ook veranderen door hun omgeving te beïnvloeden. En zo hebben we de drie belangrijkste ingrediënten voor verandering en persoonlijke ontwikkeling: de olifant, de berijder en het pad.

Motiveer de olifant

Als je wilt dat iemand iets van jou aanneemt, dan zul je eerst het vertrouwen moeten winnen van die persoon. Dat is vooral een gevoelskwestie.

De ingrediënten van vertrouwen zijn vier A’s: Aandacht, Authenticiteit, Affectie en Autoriteit.

1. Aandacht: Heb aandacht voor de ander en neem de tijd. Ga dus niet multi­taskend met iemand in gesprek.
2. Authenticiteit: Wees eerlijk en open. Ontspan je; iemand die eerlijk en open is, is meer ontspannen. Toon af en toe je gevoel en wees daar open over. Doe wat je zegt en zeg wat je doet. Heb plezier in wat je doet.
3. Affectie: Spreek uit en laat zien dat je de ander wilt helpen. Spreek je waardering uit voor de ander. Maak contact, ook passend fysiek. Spreek jouw positieve intenties en gevoelens uit. Gebruik humor.
4. Autoriteit: Spreek uit en laat zien dat je de ander kunt helpen. Stel je onafhankelijk op. Laat zien wat je kunt en hebt bereikt. Beweeg niet te snel. Deel jouw ervaringen, kennis en successen. Beargu­menteer jouw ideeën en gedrag.

Als je het vertrouwen hebt gewonnen van de ander, dan is het tijd om de olifant te beïnvloeden.

1. Sluit aan op de belevings­wereld van de ander en spreek de emoties aan die de ander heeft. Veranderen doen we als we problemen ervaren en oplossingen zien.
2. Ga op zoek naar de problemen en de pijn en vraag of de ander daar iets aan wilt doen. Dit is heel belangrijk, want een olifant komt niet zomaar in beweging.
3. De oplossing dien je aantrekkelijk te maken voor de olifant: Maak de oplossing makkelijk, in kleine over­zichtelijke stapjes. Anders wordt de olifant onzeker.
4. Maak de oplossing spannend, sexy en status­verhogend. De olifant is een ijdel dier.
5. Maak de belofte van de oplossing groot. De olifant komt niet voor niets in beweging.
6. Maak de oplossing nieuw, verrassend en / of mysterieus. De olifant verveelt zich snel.

Instrueer de berijder

Vergeet niet de berijder eenvoudige en heldere perspectieven en oplossingen mee te geven:

1. Maak de oplossing logisch en helder, met verhalen, metaforen, beelden, symbolen, sound­bites en argumentatie. De berijder is een denker.
2. Maak de oplossing concreet door een duidelijke route met duidelijke stappen aan te bieden. De berijder is wel een luie denker.
3. Maak de oplossing eenvoudig, dus geef ook niet te veel keuzes mee. De berijder houdt niet van keuzestress.
4. Maak de oplossing makkelijk te onthouden door het een naam te geven. Voor de berijder bestaat iets alleen als het een naam heeft.
5. Maak de oplossing aantrekkelijk met een helder eindpunt. De berijder kan ver vooruit kijken en wil een stip op de horizon zien.

Stroomlijn het pad

Als het pad niet duidelijk of niet begaanbaar is, dan zal er ook niet veel verandering komen. Daarom is het belangrijk dat je een voor de olifant en berijder plat­getreden pad aanbiedt.

Het gaat erom dat er nieuwe gewoonten ontstaan. Wat kun je daarvoor doen:

1. Maak die gewoonten laag­drempelig, dus eenvoudig, makkelijk uitvoer­baar en sociaal acceptabel. De olifant en de berijder houden van makkelijke resultaten.
2. Toon het juiste voorbeeld. De olifant en de berijder zijn beiden kuddedieren.
3. Maak het zichtbaar dat anderen de oplossing ook hebben uitgevoerd. De olifant en de berijder zijn beiden nog steeds kuddedieren.
4. Bouw een gemeen­schap op van mensen die elkaar steunen. De olifant en de berijder werken graag samen.
5. Bouw duidelijke triggers in wanneer het gewenste gedrag, dus de oplossing, uitgevoerd dient te worden. De olifant en de berijder vergeten snel.
6. Vervolgens beloon je het wanneer de oplossing ten uitvoer is gebracht. De olifant en de berijder willen wel resultaat zien, al is het maar een suikerklontje.

{{effectiviteit-1="/attributes"}}

Omgaan met stress

Stress is spanning die te hoog wordt en te lang aanhoudt. Dat is niet gezond. Stress heeft grote gevolgen voor jouw stofwisseling, afweer­systeem, geheugen, sociaal functioneren en meer! Kortom, stress komt jouw persoonlijke effectiviteit niet ten goede. Daarom is het belangrijk om er iets aan te doen.

Bedenk wel dat een beetje spanning OK is. We hebben een beetje spanning nodig om taken goed uit te kunnen voeren. Alleen te veel en te lang is niet goed. Daarom, ontspan regelmatig bewust. Het meest effectief daarvoor is de Reset. Diepe ontspanning in een enkele minuut.

De Reset

De Reset is een eenvoudige techniek die je binnen een minuut diepe ontspanning laat ervaren. Hij is gebaseerd op de weten­schappelijk meest effectieve technieken om je lijf én je hersenen in een andere staat te brengen.

De technische vorm van de Reset is zeer eenvoudig:

• Ontspannen zitten of staan;
• Ogen dicht en omhoog;
• Drie keer inademen alsof je de ruimte wilt ruiken en langzaam uitademen.

Met een visualisatie werkt de Reset bij de meeste mensen erg goed:

Ga ontspannen staan of zitten en doe je ogen dicht…

Stel je voor dat je in een veld staat met voor je een boom vol bloesems…

Bij de volgende uitademing sta je in het veld…

Nu sta je in het veld met de boom vol bloesems voor je…

Terwijl je naar boven in de boom kijkt en de bloesems ziet, adem je in om de bloesems te kunnen ruiken, en adem je langzaam uit…

Doe dat drie keer…

Open langzaam je ogen, kijk eerst nog even door je oogharen, en blijf met je aandacht bij je ademhaling…

Lange termijn oplossingen tegen stress

Chronische stress vraagt om een andere manier van leven. Vooral hóe je in het leven staat is daarvoor belangrijk. Daarnaast kun je met een hogere persoonlijke effecti­viteit veel bereiken. Als alles lekker gaat, dan heb je minder stress. En om alles lekker te laten gaan kun je een aantal dingen doen. Je kunt een inspirerende visie hebben, doelen stellen, je grenzen bewaken, omgaan met weer­stand, mensen inspireren van binnen­uit en weten hoe je dingen voor elkaar krijgt. Daar ga je hieronder meer over lezen.

{{effectiviteit-2="/attributes"}}

Hoe ontwikkel je een inspirerende visie?

vi·sie  (de ~ (v.), ~s)‍

de wijze waarop men zaken beoordeelt, beschouwt => beschouwing, kijk, zienswijze

We maken keuzes op basis van de visie die we hebben. Mensen kiezen sneller ergens voor als er een inspirerende visie achter zit.

Criteria waaraan een visie dient te voldoen

1. De visie is positief.
2. De visie houdt een belofte in.
3. De visie is gebaseerd op een stelsel coherente overtuigingen.
4. De visie is gebaseerd op ervaringen.
5. De visie is toepasbaar.
6. De visie geeft blijk van inzicht in de eigen identiteit en de wereld.

Welke vragen beantwoordt een inspirerende visie?

Een inspirerende visie beantwoordt de volgende vragen:

1. Hoe ziet de wereld eruit?
2. Welke ontwikkelingen vinden plaats?
3. Wat is goed en moreel?
4. Wat is belangrijk voor de mens?
5. Wat is belangrijk voor de organisatie?
6. Wat wil ik betekenen – wat willen wij betekenen?
7. Wat heb ik te bieden – wat hebben we te bieden?
8. Welke voordelen heb ik voor anderen – welke voordelen hebben we voor anderen?
9. Wat wil ik bereiken – wat willen wij bereiken?
10. Wie / wat / hoe wil ik zijn – wie / wat / hoe willen we zijn?
11. Hoe kom ik daar – hoe komen we daar?
12. Wat moet ik leren – wat moeten we leren?
13. Wat is mijn boodschap – wat is onze boodschap?
14. Hoe verwoord ik mijn boodschap goed – hoe verwoorden wij onze boodschap goed?

Maak van de antwoorden een kloppend geheel, één verhaal. En onderbouw het geheel met concrete verhalen over ervaringen van succes en geluk. Vind ook de ‘spark’ die jij zelf bij deze visie hebt. Spreek vanuit die spark als je de visie deelt. Emotie is besmettelijk.

{{effectiviteit-3="/attributes"}}

Mensen inspireren van binnenuit

Mensen laten zich het best inspireren door zichzelf. Dus wat staat jou dan te doen? Vragen stellen. De juiste vragen roepen de juiste modus op bij mensen, let maar op!

1. Maak mensen bewust dat ze hun passies ten volste kunnen leven. ‘Waar word je nou echt warm en blij van? Wat vind je nou echt tof om te doen?’
2. Geef vertrouwen, door mensen bewust te maken van wat ze al bereikt hebben. ‘Wat zijn jouw successen?’
3. Geef nog meer vertrouwen, door mensen bewust te maken van hun kwaliteiten. ‘Aan welke talenten en kwaliteiten heb je deze successen te danken?’
4. Nodig mensen uit te dromen, door ze te vragen wat hun idealen zijn en welke deugden ze belangrijk vinden. ‘Wat zijn jouw dromen? Wat zijn jouw idealen? Wat zijn jouw deugden? Wat geeft jouw leven en werk zin?’
5. Maak ze bewust van de mogelijkheden en kansen die mensen hebben hun idealen en deugden te realiseren door die passies te volgen en hun kwaliteiten te benutten. ‘Hoe kan je je droom realiseren door jouw passies te volgen en jouw kwaliteiten te benutten?’
6. Kijk elkaar bemoedigend aan, geef een schouderklop en zwaai ze uit. ‘Wat heb je nog nodig? Waar wacht je nog op?’

{{button-1="/attributes"}}

{{effectiviteit-4="/attributes"}}

Doelgericht communiceren met retorica

Wat wil je bereiken bij mensen? Communiceer doelgericht met ethos (autoriteit en relatie), pathos (emotie) en logos (verstand).

Ethos

Ethos draait om jouw autoriteit en de relatie die je hebt met mensen. Deze relatie dient te zijn gebaseerd op vertrouwen

• Be a class act.
• Beroep je op autoriteit gevende zaken zoals zelfvertrouwen, titel, wetenschap, publicaties, kleding, waarden en principes, de kwaliteit van jouw ideeën, het succes van jouw activiteiten en de vraag naar jouw diensten.
• Bouw een goede verstandhouding op. Maak van elke ervaring een positieve en aangename ervaring. Geef mensen een positief gevoel over zichzelf, de relatie en jou, en laat hen jouw gedachtegang volgen.

Pathos

Pathos draait om gevoel. Gevoelens zijn besmettelijk. Put uit jouw gevoel en laat je gevoelens spreken. Ze overtuigen mensen niet via het hoofd, maar via het hart.

• Voel je gevoelens sterk, wees ervan overtuigd en breng ze sterk over.
• Maak een gevoelsverbinding met mensen door je op hen af te stemmen; Spiegel verbaal en non-verbaal gedrag. Na een tijdje volgen kun je gaan leiden. Toon het verbale en non-verbale voorbeeldgedrag.
• Creëer gevoelens bij de ander, met jouw verbale en non-verbale verhaal. Gevoelens zoals vertrouwen en sympathie, interesse en verwondering, angst, urgentie en begeerte, empathie, zelfvertrouwen en geluk.
• Spreek mensen aan op hun hart; hun gevoelens, geneugten, passies, problemen, levenshouding, idealen en kwaliteiten.

Logos

Je boodschap moet ook kloppen. Maak je verhaal logisch en vooral begrijpelijk.

• Gebruik metaforen, verhalen en gewaagde, persoonlijke vragen.
• Houd het eenvoudig. Begin met de kern. Vertel meer als blijkt dat er meer nodig is.
• Indien nodig, onderbouw je verhaal met argumenten, die logisch zijn en gebaseerd op wat we allemaal kunnen ervaren.
• Verras met een unieke en nieuwe filosofie en benadering.
• Vertel een visie vol voordelen.

{{effectiviteit-5="/attributes"}}

Omgaan met weerstand

Herken je dit: Je wilt iets voor elkaar krijgen, bent druk en enthousiast bezig om mensen in beweging te krijgen en je merkt dat mensen er niet in mee gaan, bezwaren hebben, afhaken, stil worden, of gewoon altijd iets hebben op te merken. Of zelfs boos worden. Dan kun je schrikken, of onzeker worden, opgeven, of juist harder gaan proberen om de ander te overtuigen. In ieder geval, de spanning neemt toe. En uit ervaring blijkt, dat werkt allemaal niet.

Dat mag anders, met meer aikido. Een aikidoka (iemand die aikido beoefent) leert zich bij weerstand of een aanval juist meer te ontspannen. En vervolgens heeft de aikidoka geleerd de energie van de ander te gebruiken. Zodat hij met minder moeite meer voor elkaar krijgt. De stappen die de aikidoka daarin hanteert zijn: benaderen, meeveren, ombuigen.

Hoe pas je aikido toe in een gesprek met weerstand?

1. Benaderen.
2. Vertraag en wees aandachtig van het hier en nu, wat je merkt dat er gebeurt en wat het met jou doet.
3. Herstel het contact met jezelf, met een rustige ademhaling.
4. Herstel het contact met de ander door je hart te openen en aandacht te hebben voor wat de ander inbrengt.
5. Leg jezelf kort uit; jouw intenties en beweegredenen.
6. Benoem en erken wat je bij de ander ziet gebeuren.
7. Meeveren.
8. Beweeg mee, met de energie van de ander en geef ruimte aan de ander om zich te uiten.
9. Luister aandachtig en stel vragen naar de intentie en behoefte van de ander.
10. Toon begrip voor de ander.
11. Als je zelf over grenzen bent gegaan veront­schuldig jezelf indien dat terecht is.
12. Moedig de ander aan om zich te uiten en bevestig dat je begrijpt wat de ander zegt.
13. Ombuigen.
14. Deel jouw intentie en jouw ervaring van de situatie.
15. Geef aan waar jouw grenzen liggen en vraag daar begrip voor.
16. Geef aan wat jouw behoeften en verwachtingen zijn en vraag door op de behoeften en intenties van de ander.
17. Vraag eerst of de ander een oplossing weet en geef daarna jouw oplossing aan.
18. Verken de oplossingen en zoek naar de overeen­komsten en gemeen­schappelijkheden in intentie, behoeften, oplossingen en stappen.
19. Doe verzoeken aan de ander, als voorstel.
20. Kom samen tot besluiten en maak afspraken.

{{effectiviteit-6="/attributes"}}

{{sign-off-effectiviteit="/attributes"}}